اگر چه نیمه ی اول قرن یازده یعنی دوران تأسیس سلسله ی پر قدرت صفویه ، رونق شعر و شاعری به مانند قرون پیشین نیست و با وجود حاکم بودن چند گانگی شیوه ها ، تنوع سبکها ، بی توجهی شاهان به شعرا و رفتن آنها به هند، نمی توان قدرت صفویه را که حدود دو قرن و نیم بر ایران حاکم بوده را نادیده گرفت و از ارزش ادبی این دوره به عنوان یکی از ادوار ادبیات ایران صرف نظر کرد و از ادب دوستان بزرگی چون اکبر اصفهانی ، ...

رساله هوسنامه، نسخه خطی ارزشمند و در خور توجه در عرصه ادبیات غنایی است که از خمول و گمنامی به در آمد. این اثر توانسته است گوشه ای از گستره ادب غنایی پیش از خود را نشان دهد. و همچنین یکی از نمونه های غنایی زیبا در قرن 9 محسوب می شود. نکته مهم دیگر این است که هوسنامه دارای اطلاعاتی از شعرایی است که ناشناخته یا کمتر شناخته شده اند. و مجموعه ای از شعر این شاعران بی دیوان را شامل می شود. نسخه های...

تصحیح میراث مکتوب در ادبیات کهن ضرورتی است که باید بر اساس روش­شناسی علمی، شناخت معیارهای تصحیح و نگاه انتقادی به متن صورت گیرد؛ تنها از این راه است که می­توان به تصحیح متن پرداخت یا آسیب­های موجود در تصحیح متنی را بازشناخت و به تصحیح مجدد آن اقدام کرد. در این نوشتار تلاش بر آن است با بررسی انتقادی دیوان عمادی شهریاری علاوه بر بیان اجمالی کاستی­های این تصحیح، به آسیب­­هایی اشاره شود که مصحح را ...

دیوان خواجوی‌کرمانی که شامل قصاید، غزلیات، قطعات، ترکیبات، ترجیعات، مسمط‌ها و رباعیات اوست، با همة اهمیتی که از جنبه‌های متعدّد می‌توان برای آن متصوّر بود، از جمله دیوان‌هایی است که تاکنون بیش از یک بار تصحیح نشده است. این تصحیح به اهتمام احمد سهیلی‌خوانساری در سال ۱۳۳۶ صورت گرفته که اشکالات فراوانی دارد. از جمله اشکالاتی که به این تصحیح وارد است، این نکته است که از همة نسخه‌های موجود دیوان استفا...

شرح شواهد مطوّل از میرزا کمال الدین محمّد فسایی فدشکویی معروف به شرح کبیر یکی از نُه شرح شواهد از شواهد شعری کتاب مطوّل است که میرزا کمال الدین بنا به درخواست شاگردان خود به هنگام تدریس،کتاب را نوشته و پس از آن نوشته ها را ترتیب داده است و در سال 1096ق تألیف آن به پایان رسیده است اما اینکه این شرح در میان شروح شواهد بلاغی چه جایگاهی دارد و آیا دارای اصالت علمی هست نیاز به بررسی دارد. در این پایان ...

این پایان نامه تصحیح انتقادی نسخه ی خطی دیوان اشعری شاعر قرن 13 است. از این دیوان 2 نسخه ی خطی در کتابخانه ی مجلس شورای اسلامی به شماره 944 و کتابخانه ی ملی تبریز به شماره ی 2666 موجود است. از کل دیوان که بیش از 10500 بیت شامل قصاید، غزلیات، قطعات، مثنوی و ... بود بخش قصاید آن که بالغ بر 6000 بیت است فعلاً تصحیح شده است. این تصحیح ب هشیوه ی مقابله ای بر مبنای نسخه ی اساس انجام گرفت و کوشش به...

آثار و متون بر جای مانده از گذشتگان جزئی از میراث یک جامعه به شمار می رود . هر چند بسیاری از متون ادب فارسی با سعی و تلاش بزرگان و اهل دانش و اساتید و دانشجویان مورد تصحیح علمی و انتقادی قرار گرفته اند اما هنوزمجموعه ی عظیمی از آثار قدما یافت می شود که مورد تصحیح قرار نگرفته اند و به راستی که خیلی از این متون می تواند راهگشای فعالیت های ادب پژوهان و موجب دسترسی آنان به این میراث گرانقدر شود . ...

سرایش منظومه های عاشقانه ، همواره یکی از زمینه های مهم و مورد علاقه در ادب فارسی بوده است. در این میان نظامی گنجوی، شاعر قرن ششم ، همچون قله ای مرتفع در میان سایر قله ها قد برافراشته ، از این رو ، شاعران پس از وی همواره رویای منظومه سرایی به سیاق وی را در سر پرورده اند. از طرف دیگر ، از ویژگی های اساسی مکتب بازگشت ادبی، آفرینش ادبی به سیاق شاعران متقدم یعنی شاعران سبک خراسانی و عراقی است. به هم...